در دنیای پرشتاب امروز، بهره وری به یک دغدغه اساسی برای همه افراد، به ویژه برنامه نویس ها تبدیل شده. برنامه نویسا به طور مداوم با چالش هایی مثل تمرکز طولانی مدت، حواس پرتی های متعدد، و پیچیدگی مسائل روبرو هستن که می تونه به کاهش کیفیت کار و افزایش استرس منجر بشه. در این بین، تکنیک های مدیریت زمان مختلفی برای کمک به بهبود بهره وری ارائه شدن که یکی از مؤثرترین و محبوب ترین اون ها، تکنیک Pomodoro هست.
این تکنیک که در دهه 1980 توسط فرانچسکو سیریلو ابداع شد، یک روش ساده اما قدرتمند برای مدیریت زمان که بر اساس تقسیم زمان به بازه های 25 دقیقه ای کار و 5 دقیقه ای استراحت بنا شده. این تکنیک با ایجاد ساختاری منظم و قابل پیش بینی، به برنامه نویس ها کمک می کنه تا تمرکز خودشون رو بهبود بدن، از خستگی ذهنی جلوگیری کنن و وظایف بزرگ رو به بخش های کوچک تر و قابل مدیریت تر تقسیم کنن.
هدف از این مقاله، بررسی چگونگی استفاده از تکنیک پومودورو برای افزایش بهره وری برنامه نویس ها هست. در این مقاله، ابتدا به معرفی کامل این تکنیک و مزایای اون می پردازیم. بعد، به طور خاص به چالش های برنامه نویسا در زمینه بهره وری و چگونگی کمک این تکنیک به رفع این چالش ها اشاره می کنیم. در ادامه، نکات و ترفندهایی برای استفاده مؤثر از Pomodoro در پروژه های برنامه نویسی ارائه می دیم و در نهایت، موانع و چالش های احتمالی در اجرای این تکنیک و راهکارهای مقابله با اون ها رو بررسی می کنیم.
تکنیک پومودورو (Pomodoro Technique) یک روش ساده اما فوق العاده مؤثر برای مدیریت زمانه که به افراد کمک می کنه با تمرکز بالا روی کارهاشون، بیشترین بازدهی رو داشته باشن. این تکنیک توسط فرانچسکو سیریلو در دهه ۱۹۸۰ معرفی شد و نام خودش رو از تایمرهای آشپزخانه ای به شکل گوجه فرنگی (Pomodoro در زبان ایتالیایی یعنی گوجه فرنگی) گرفته.
ایده ی اصلی این تکنیک اینه که مغز انسان برای مدت طولانی نمی تونه روی یک کار متمرکز بمونه و بعد از مدتی کاراییش کاهش پیدا می کنه. برای جلوگیری از این افت تمرکز، پومودورو پیشنهاد می ده که زمان کار رو به بازه های کوتاه تر تقسیم کنیم و بین اون ها استراحت های کوتاه داشته باشیم.
مراحل اجرای پومودورو به این شکله:
این تکنیک باعث می شه که ذهن در بازه های کوتاه با تمرکز کامل روی یک کار خاص متمرکز بمونه، بدون این که دچار خستگی مفرط بشه.
برنامه نویس ها بیش از هر گروه دیگه ای با چالش هایی مثل تمرکز طولانی مدت، خطاهای ذهنی و خستگی ذهنی روبه رو هستن. کدنویسی نیاز به تمرکز عمیق و بدون وقفه داره، اما عوامل زیادی مثل نوتیفیکیشن ها، ایمیل ها، جلسات ناگهانی و حتی خود شبکه های اجتماعی باعث می شن که تمرکز از بین بره. اینجاست که تکنیک پومودورو وارد عمل می شه و می تونه مزایای زیادی برای برنامه نویس ها داشته باشه.
ذهن انسان ظرفیت محدودی برای تمرکز روی یک موضوع داره. وقتی ساعت ها بدون استراحت پشت سیستم می شینید و کد می زنید، مغزتون خسته می شه و در نتیجه، کیفیت کار پایین میاد. پومودورو با ایجاد وقفه های منظم، ذهن رو تازه نگه می داره و باعث می شه بتونید برای مدت طولانی تری با تمرکز بالا کار کنید.
یکی از بزرگ ترین دشمنای بهره وری، حواس پرتی ها هستن. وقتی می دونید که فقط ۲۵ دقیقه زمان دارید و بعد از اون یه استراحت کوتاه در انتظارتونه، تمایل کمتری به چک کردن گوشی، باز کردن شبکه های اجتماعی یا پاسخ دادن به پیام های غیرضروری خواهید داشت.
وقتی خسته باشید یا تمرکز کافی نداشته باشید، احتمال این که توی کدها اشتباه کنید خیلی بالاتر می ره. استراحت های کوتاه بین پومودوروها کمک می کنن که ذهنتون استراحت کنه و با دقت بیشتری کدنویسی کنید. همین موضوع باعث می شه که باگ های کمتری در کدهاتون داشته باشید و در بلندمدت زمان کمتری صرف دیباگ کردن کنید.
برنامه نویس ها معمولاً با حجم زیادی از وظایف روبه رو هستن که گاهی انجام همه ی اون ها غیرممکن به نظر می رسه. تکنیک پومودورو کمک می کنه که وظایف رو به بخش های کوچک تر و قابل مدیریت تقسیم کنید. این روش باعث می شه که حتی پروژه های بزرگ هم کم تر ترسناک به نظر برسن و بتونید اون ها رو مرحله به مرحله جلو ببرید.
خیلی از برنامه نویس ها، مخصوصاً وقتی که ددلاین های فشرده دارن، ساعت های طولانی بدون استراحت پشت سیستم می مونن. این سبک کار نه تنها کیفیت کدها رو پایین میاره، بلکه در درازمدت باعث خستگی ذهنی شدید و فرسودگی شغلی می شه. استفاده از تکنیک پومودورو به شما کمک می کنه که بین کار و استراحت تعادل ایجاد کنید و از کار زیاد و خسته کننده جلوگیری کنید.
حالا که فهمیدیم تکنیک پومودورو چطور کار می کنه و چرا برای برنامه نویس ها مفیده، وقتشه ببینیم چطور می تونیم به صورت عملی از این تکنیک در کارمون استفاده کنیم.
قبل از شروع هر پومودورو، باید دقیق بدونید که روی چه کاری قراره تمرکز کنید. این وظیفه می تونه مواردی مثل نوشتن یک فانکشن جدید، دیباگ کردن یک بخش از کد یا بررسی PRهای هم تیمی ها باشه. بهتره که هر وظیفه رو به بخش های کوچک تر تقسیم کنید تا توی یه پومودورو قابل انجام باشه.
یه تایمر روی ۲۵ دقیقه تنظیم کنید (می تونید از تایمر گوشی، کروم، یا اپ های مخصوص پومودورو استفاده کنید). حالا بدون هیچ وقفه ای فقط روی اون کار تمرکز کنید. توی این مدت، گوشی رو سایلنت کنید، تب های اضافی مرورگر رو ببندید و تمام نوتیفیکیشن ها رو خاموش کنید.
برای اجرای این تکنیک، نیازی به ابزار پیچیده ندارید، ولی استفاده از یه تایمر مناسب می تونه روند کار رو ساده تر کنه. چند تا از بهترین ابزارها و اپ های پومودورو برای برنامه نویس ها:
حالا که تایمر روشن شده، هیچ کار دیگه ای انجام ندید. فقط کدنویسی کنید! اگر چیزی وسط کار حواستون رو پرت کرد، اون رو روی یه برگه یا ابزار یادداشت بنویسید تا بعداً بهش برسید.
وقتی تایمر تموم شد، یه استراحت ۵ دقیقه ای داشته باشید. توی این مدت می تونید از پشت سیستم بلند شید، یه لیوان آب بخورید، یه کشش کوتاه انجام بدید، یا فقط یه دقیقه چشماتون رو ببندید و استراحت کنید. این استراحت کوتاه باعث می شه که ذهنتون تازه بشه و آماده ی دور بعدی کدنویسی بشید.
بعد از ۴ پومودورو، یه استراحت طولانی تر (۱۵ تا ۳۰ دقیقه) داشته باشید. توی این استراحت می تونید یه میان وعده بخورید، کمی پیاده روی کنید یا ذهنتون رو از کدها دور کنید تا بازدهیتون افزایش پیدا کنه.
نکته:
حالا که با روش استاندارد پومودورو آشنا شدیم، وقتشه که ببینیم چطور می تونیم این تکنیک رو شخصی سازی کنیم و بازدهی بیشتری ازش بگیریم. برنامه نویسی یه کار ثابت و همگن نیست، گاهی نیاز به تمرکز عمیق و طولانی داریم، گاهی باید در جلسات شرکت کنیم، و گاهی هم وسط یه تسک، یه باگ عجیب وغریب حواسمون رو پرت می کنه. اینجاست که چند نکته پیشرفته به بهبود این روش کمک می کنه.
زمان بندی پیش فرض تکنیک پومودورو (۲۵ دقیقه کار + ۵ دقیقه استراحت) برای خیلی ها عالی عمل می کنه، اما همه ی افراد سبک کاری مشابهی ندارن. چند روش جایگزین برای تنظیم بهتر زمان:
هیچ قانونی وجود نداره که شما باید حتماً از بازه ی ۲۵ دقیقه ای استفاده کنید. بازه ای که برای شما بهترین عملکرد رو داره پیدا کنید!
پومودورو می تونه به تنهایی خیلی مؤثر باشه، اما ترکیب اون با روش های دیگه می تونه بهره وری رو بیشتر کنه:
یکی از چالش های اصلی برنامه نویس ها، وقفه های ناگهانی وسط پومودوروهاست. شاید رئیستون وسط یه پومودورو جلسه بذاره یا یه ایمیل فوری نیاز به پاسخ داشته باشه. راه حل چیه؟
نه، ۲۵ دقیقه فقط مقدار پیشنهادی این تکنیکه، اما می تونی این بازه رو متناسب با سبک کاری خودت تغییر بدی. بعضی برنامه نویس ها با ۴۵ تا ۵۰ دقیقه کار + ۱۰ دقیقه استراحت راحت تر هستن. مهم اینه که روشی پیدا کنی که تمرکزت رو حفظ کنه.
اگه کار زودتر از ۲۵ دقیقه تموم شد، می تونی یکی از این دو روش رو امتحان کنی:
کاملاً طبیعیه که بعضی کارها بیشتر از یک پومودورو طول بکشه. برای این کار:
کار رو به بخش های کوچک تر تقسیم کن. (مثلاً "نوشتن فانکشن" -> "نوشتن اسکلت اصلی فانکشن" + "اضافه کردن تست" + "دیباگ کردن")
از چند پومودورو پشت سر هم استفاده کن. ولی حتماً بعد از هر ۴ پومودورو، یه استراحت طولانی داشته باش.
بله، اما باید کمی انعطاف بهش بدی. برنامه نویسی یه کار خلاقانه ست و گاهی نیاز به تمرکز عمیق برای مدت طولانی داره. اگه حس کردی وسط یه پومودورو غرق در کد شدی، می تونی به جای استراحت بعد از ۲۵ دقیقه، تا زمانی که بازدهیت بالاست ادامه بدی.
بهترین راهکار اینه که وقفه ها رو مدیریت کنی:
اگه وقفه کمتر از ۲ دقیقه ست، نادیده بگیر و ادامه بده.
اگه وقفه طولانی تره، تایمر رو متوقف کن و بعد از برگشت، ادامه ی همون پومودورو رو انجام بده.
اگر زیاد وقفه داری، یه تایم مشخص برای جواب دادن به پیام ها و جلسات اختصاص بده تا وسط پومودورو تمرکزت بهم نریزه.
تکنیک پومودورو یکی از ساده ترین و در عین حال مؤثرترین روش های مدیریت زمانه که می تونه به برنامه نویس ها کمک کنه تا تمرکز بیشتری داشته باشن، از فرسودگی ذهنی جلوگیری کنن و بازدهیشون رو بالا ببرن. با تقسیم کار به بازه های زمانی کوتاه و استراحت های منظم، این تکنیک باعث می شه که ذهن تازه بمونه و بهره وری افزایش پیدا کنه.
البته این روش یه فرمول جادویی نیست که برای همه دقیقاً به یک شکل جواب بده. شاید ۲۵ دقیقه برای بعضی ها کم باشه و برای بعضی ها زیاد. مهم ترین نکته اینه که پومودورو رو با توجه به نیازهای خودت شخصی سازی کنی و با روش هایی مثل تغییر زمان بندی، ترکیب با سایر تکنیک های مدیریت زمان و یادگیری نحوه ی مقابله با وقفه ها، بیشترین بهره وری رو ازش بگیری.
در نهایت، هیچ تکنیکی جایگزین نظم و پشتکار شخصی نمی شه. اما اگر به دنبال راهی برای تمرکز بیشتر، کاهش حواس پرتی و بهبود کیفیت کدهات هستی، تکنیک پومودورو می تونه یکی از بهترین ابزارها برات باشه. حالا وقتشه که امتحانش کنی و ببینی چطور روی عملکردت تأثیر می ذاره!
۵۱۶
۵۲۱
۲۸۷
۲۷۱
۲۲۶
علم ساز آغاز کنید
اصفهان، خیابان حمزه اصفهانی، بن بست تخت جمشید(18) ، پلاک ۴
دفتر تهران: تهران، خیابان سهروردی شمالی، خیابان هویزه شرقی، پلاک 20، طبقه دوم، واحد 6
