یادمه وقتی تازه وارد دنیای برنامه نویسی شده بودم، همیشه این سؤال ذهنم رو مشغول می کرد: “آیا بهتره به عنوان فریلنسر برنامه نویسی کار کنم یا توی یک شرکت استخدام بشم؟” شاید شما هم با این دوراهی روبرو شده باشید. هر کدوم از این مسیرها جذابیت های خاص خودش رو داره، اما واقعاً کدوم یکی برای شما مناسب تره؟
در این مقاله از تجربیات علیرضا پذیرش، برنامه نویس ساله فرانت اند که در شرکت آسان پرداخت مشغول به کار است، استفاده کرده ایم. او تجربه کار در هر دو فضای فریلنسری و تیمی را داشته و با شرکت های بزرگی مثل اسنپ، دیوار، شیپور و دیجی کالا همکاری کرده است.
وقتی فریلنسر برنامه نویس هستید، گاهی با موجی از پروژه ها روبرو می شید که نمی تونید همزمان همه شون رو مدیریت کنید. مثل اینه که یهو همه چراغ های چهارراه سبز بشن! و گاهی هم… هیچ پروژه ای نیست.
این نوسان می تونه شما رو با مشکلات مالی روبرو کنه. به همین دلیل، مدیریت مالی در فریلنسری یکی از مهم ترین مهارت هایی است که باید کسب کنید.
اما توی شرکت ها داستان متفاوته. شما یک درآمد ثابت ماهیانه دارید که در تاریخ مشخصی به حسابتون واریز میشه. این ثبات مالی به شما امکان برنامه ریزی بهتری میده. می دونید که آخر ماه چقدر پول دارید و می تونید برای هزینه هاتون برنامه ریزی دقیق تری داشته باشید.
نکته عملی: برای مدیریت نوسانات مالی در فریلنسری، ایجاد یک صندوق اضطراری معادل 3 تا 6 ماه هزینه های زندگی، ضروری است. اختصاص 30 درصد از هر پرداختی برای مالیات و بیمه، قیمت گذاری پروژه ها با احتساب زمان های بیکاری، و داشتن چند منبع درآمدی متنوع (مثل آموزش، مشاوره و تولید محتوا در کنار کدنویسی) می تواند امنیت مالی بیشتری ایجاد کند و خیال شما را راحت تر کند.
یکی از چالش های جدی فریلنسری در برنامه نویسی، مدیریت کامل پروژه هاست. شما باید صفر تا صد کار رو خودتون مدیریت کنید - از زمان بندی گرفته تا تقسیم تسک ها.
وقتی فریلنسرهستید، این قسمت می تواند خیلی سخت باشد. البته به مرور زمان بهتر می شود و این مهارت هم به توانایی ها اضافه می شود.
اما واقعیت اینه که مدیریت پروژه یک مهارت جداگانه ست که همه برنامه نویس ها لزوماً علاقه یا استعدادی در اون ندارن.
وقتی توی یک شرکت کار می کنید، نیازی نیست حتماً در مدیریت پروژه تبحر داشته باشید. شما فقط باید تسک هایی که بهتون سپرده میشه رو برنامه ریزی کنید و به سرانجام برسونید. بقیه مسئولیت ها رو افراد دیگه ای بر عهده دارن.
نکته عملی: برای تخمین زمان واقع بینانه در پروژه های فریلنسری، از قانون “ضرب در سه” استفاده کنید: زمان اولیه تخمینی خود را در 3 ضرب کنید! همچنین پروژه را به بخش های کوچک تر تقسیم کرده و برای هر بخش جداگانه زمان تعیین کنید. حتماً زمانی برای تست، رفع باگ و بازخورد مشتری در نظر بگیرید. ثبت زمان واقعی انجام کارها در پروژه های قبلی هم می تواند به تخمین های دقیق تر در پروژه های آینده کمک کند.
یکی از جذاب ترین جنبه های فریلنسری، آزادی در مدیریت زمانه. شما تصمیم می گیرید:
می تونید نصف شب کار کنید یا صبح زود، هر طور که با ریتم زندگی و بهره وری شخصی شما هماهنگ تره.
اما در محیط شرکت، شما باید در ساعات مشخصی حاضر باشید و کارهای مشخصی رو انجام بدید. این زمان بندی دیگه اونقدرها دست خودتون نیست و باید با قوانین شرکت هماهنگ باشید.
نکته عملی: مدیریت همزمان چند پروژه در فریلنسری نیازمند سیستمی منظم است. از روش “تایم بلاکینگ” استفاده کنید: روزتان را به بلوک های زمانی 2-3 ساعته تقسیم کرده و هر بلوک را به یک پروژه اختصاص دهید. اولویت بندی با روش ماتریس آیزنهاور (مهم/فوری) را هم فراموش نکنید. استفاده از ابزارهای مدیریت پروژه مانند Trello یا Notion برای پیگیری همزمان پروژه ها بسیار کمک کننده است.
وقتی توی یک تیم برنامه نویسی کار می کنید، با افرادی در ارتباط هستید که قبلاً مسیری رو که شما در حال طی کردنش هستید، پیموده اند. این یعنی می تونید از تجربیات اونها برای بهتر شدن مسیر خودتون استفاده کنید.
مزایای یادگیری در محیط تیمی:
اما در فریلنسری برنامه نویسی، شما معمولاً تنها هستید. باید خودتون یاد بگیرید که پروژه ها رو چطور مدیریت کنید و چه کارهایی انجام بدید. این مسیر ممکنه با آزمون و خطای بیشتری همراه باشه، اما در عوض شما رو به یک متخصص همه فن حریف تبدیل می کنه.
هر دو مسیر فریلنسری و کار تیمی، مزایا و معایب خودشون رو دارن:
انتخاب بین این دو مسیر کاملاً به سلیقه شخصی، مدل رفتاری و سبک زندگی تون بستگی داره. شاید حتی بهترین گزینه، ترکیبی از هر دو باشه - مثلاً کار پاره وقت در یک شرکت همراه با پروژه های فریلنسری.
تجربه کردن هر دو مسیر می تونه دید جامع تری بهتون بده و کمک کنه مسیری رو انتخاب کنید که با روحیات و اهدافتون همخوانی بیشتری داره.
بستگی به مهارت، تجربه و شبکه ارتباطی شما دارد. فریلنسرهای با تجربه معمولاً درآمد بالاتری نسبت به کار شرکتی دارند، اما این درآمد ثبات کمتری دارد.
به اولویت های خود فکر کنید. اگر ثبات و یادگیری تیمی برایتان مهم است، کار شرکتی مناسب تر است. اگر آزادی عمل و انعطاف پذیری برایتان اولویت دارد، فریلنسری گزینه بهتری است.
بله، بسیاری از برنامه نویسان با کار پاره وقت در شرکت ها، پروژه های فریلنسری هم انجام می دهند. فقط مطمئن شوید که این موضوع با قرارداد کاری شما در تضاد نباشد.
علاوه بر مهارت های فنی، به مهارت های مدیریت پروژه، ارتباط با مشتری، بازاریابی و مدیریت مالی نیاز دارید.
اصفهان، خیابان حمزه اصفهانی، بن بست تخت جمشید(18) ، پلاک ۴
دفتر تهران: تهران، خیابان سهروردی شمالی، خیابان هویزه شرقی، پلاک 20، طبقه دوم، واحد 6