نشستن پشت میز مصاحبه، دستان عرق کرده، ضربان قلب بالا و ذهنی که ناگهان تمام دانسته هایش را فراموش می کند... این تجربه ای آشنا برای بسیاری از ماست؛ استرس مصاحبه شغلی می تواند حتی بهترین استعدادها را در لحظات حساس زمین گیر کند.
آیا شما هم قبل از مصاحبه های کاری دچار اضطراب می شوید؟ آیا راهی برای غلبه بر استرس مصاحبه وجود دارد؟
متین معرفتی، برنامه نویس موبایل با چهار سال سابقه کار در شرکت های معتبر، تجربه شخصی خود را در مدیریت استرس مصاحبه های کاری با ما به اشتراک گذاشته است.
متین معرفتی در ابتدای مسیر حرفه ای خود با چالش بزرگی به نام استرس مصاحبه کاری روبرو بود. او به یاد می آورد:
"چند سال پیش استرس بسیار زیادی در مصاحبه های شغلی داشتم. با این حال، می دانستم که برای پیشرفت در مسیر شغلی ام باید از این مرحله عبور کنم."
این جمله نشان دهنده درک عمیق او از ضرورت مواجهه با ترس هایش بود.
استرس مصاحبه شغلی پدیده ای است که اکثر افراد، از تازه کاران تا متخصصان باتجربه، با آن مواجه می شوند. دلایل متعددی برای این پدیده وجود دارد:
پژوهش های روانشناسی نشان می دهد که حدود ۹۲٪ افراد جویای کار، سطحی از اضطراب مصاحبه شغلی را تجربه می کنند. این آمار نشان می دهد که استرس مصاحبه امری طبیعی است و نباید به خاطر تجربه آن خود را سرزنش کنیم.
معرفتی به جای فرار از موقعیت های استرس زا، تصمیم گرفت مستقیماً با آنها روبرو شود. او:
نتیجه این رویکرد شگفت انگیز بود. او به طور ناگهانی متوجه شد که استرسش به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.
با هر جلسه مصاحبه، تجربه معرفتی افزایش می یافت. او با:
این آشنایی تدریجی با فرآیند مصاحبه شغلی باعث شد تا او دیگر نگران رد شدن در مصاحبه ها نباشد. معرفتی با اطمینان می گوید:
"دیگر برایم اهمیتی نداشت که چقدر در جلسات مصاحبه رد می شوم و به قولی می دانستم که دنیا به آخر نمی رسد."
این تغییر نگرش نسبت به مصاحبه های کاری، نقطه عطفی در مسیر حرفه ای او بود. زمانی که ترس از شکست کنار گذاشته شد، فضای بیشتری برای یادگیری و رشد ایجاد شد.
رویکرد متین معرفتی در واقع یک تکنیک روانشناختی شناخته شده به نام "حساسیت زدایی منظم" (Systematic Desensitization) است. این تکنیک که توسط روانشناسان برای درمان فوبیا و اضطراب استفاده می شود، شامل قرار گرفتن تدریجی و مکرر در موقعیت های اضطراب آور است.
دکتر سارا احمدی، روانشناس صنعتی و سازمانی، در این باره می گوید: "مواجهه مکرر با موقعیت های استرس زا باعث می شود مغز ما متوجه شود که این موقعیت ها در واقع تهدیدکننده نیستند. به مرور زمان، واکنش استرسی ما کاهش می یابد و می توانیم با آرامش بیشتری با این موقعیت ها روبرو شویم."
مطالعات نشان می دهد افرادی که در 5 تا 7 مصاحبه شغلی شرکت می کنند، به طور متوسط 60٪ کاهش در سطح اضطراب را تجربه می کنند.
معرفتی بر اساس تجربه شخصی خود، توصیه های ارزشمندی برای افرادی که در ابتدای مسیر شغلی خود هستند دارد:
این رویکرد دو مزیت اصلی دارد:
علاوه بر راهکار اصلی مواجهه مکرر با موقعیت مصاحبه، تکنیک های دیگری نیز وجود دارند که می توانند به کاهش استرس مصاحبه کاری کمک کنند:
یکی از مؤثرترین روش ها برای آمادگی روانی قبل از مصاحبه شغلی، شبیه سازی شرایط واقعی مصاحبه است. می توانید از دوستان یا اعضای خانواده بخواهید نقش مصاحبه کننده را بازی کنند و در یک محیط رسمی با شما مصاحبه کنند.
نکات کلیدی در شبیه سازی مصاحبه:
تکنیک های تنفسی می توانند به سرعت سطح استرس را کاهش دهند. یکی از ساده ترین و مؤثرترین تکنیک ها، تنفس ۴-۷-۸ است:
تمرینات ذهن آگاهی نیز می توانند به کاهش استرس کمک کنند. ۱۰ دقیقه مدیتیشن قبل از مصاحبه می تواند تأثیر قابل توجهی در آرامش ذهن داشته باشد.
بخش قابل توجهی از استرس مصاحبه شغلی ناشی از ترس از عدم آمادگی است. با آماده سازی حرفه ای می توانید این بخش از استرس را به طور چشمگیری کاهش دهید:
بازسازی شناختی تکنیکی است که به شما کمک می کند افکار منفی و غیرمنطقی درباره مصاحبه را شناسایی و اصلاح کنید:
پژوهش های علمی نشان می دهند که فعالیت فیزیکی می تواند به طور مؤثری سطح هورمون های استرس مانند کورتیزول را کاهش دهد و اندورفین (هورمون شادی) را افزایش دهد:
دکتر محمد رضایی، متخصص فیزیولوژی ورزشی، می گوید: "ورزش با شدت متوسط قبل از موقعیت های استرس زا می تواند تا ۳۰٪ سطح اضطراب را کاهش دهد و عملکرد شناختی را بهبود بخشد."
تصویرسازی ذهنی یکی از تکنیک های قدرتمند روانشناسی ورزشی است که توسط ورزشکاران حرفه ای استفاده می شود و برای موقعیت های مصاحبه نیز بسیار مؤثر است:
مطالعات نشان می دهد افرادی که از تصویرسازی ذهنی استفاده می کنند، ۲۵٪ کمتر علائم اضطراب را گزارش می کنند و عملکرد بهتری در موقعیت های استرس زا دارند.
تکنیک لنگر از روش های برنامه ریزی عصبی-کلامی (NLP) است که به شما کمک می کند در لحظات استرس زای مصاحبه، به سرعت آرامش خود را بازیابید:
متین معرفتی پس از غلبه بر استرس مصاحبه های شغلی، توانست در یکی از شرکت های معتبر حوزه فناوری استخدام شود. او می گوید:
"پس از شرکت در حدود ۱۲ مصاحبه، نه تنها استرسم به شدت کاهش یافته بود، بلکه مهارت های ارائه خودم را نیز به طور چشمگیری بهبود بخشیده بودم. در مصاحبه نهایی که منجر به استخدامم شد، توانستم با اعتماد به نفس کامل صحبت کنم و تجربیات و مهارت هایم را به خوبی نشان دهم."
او اکنون با بیش از چهار سال سابقه کار در زمینه برنامه نویسی موبایل، به یکی از متخصصان برجسته در این حوزه تبدیل شده است.
استرس مصاحبه های شغلی واقعیتی است که بسیاری از افراد با آن دست و پنجه نرم می کنند، اما تجربه متین معرفتی نشان می دهد که راهی مؤثر برای غلبه بر این استرس وجود دارد: مواجهه مستقیم و مکرر با موقعیت های استرس زا.
روش های کلیدی برای کاهش استرس مصاحبه شغلی عبارتند از:
به قول معرفتی، "دنیا به آخر نمی رسد" و هر مصاحبه، حتی آنهایی که به استخدام منجر نمی شوند، گامی به سوی موفقیت در مصاحبه های شغلی آینده شماست.
آیا شما هم تجربه مشابهی در کاهش استرس مصاحبه های شغلی داشته اید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
اصفهان، خیابان حمزه اصفهانی، بن بست تخت جمشید(18) ، پلاک ۴
دفتر تهران: تهران، خیابان سهروردی شمالی، خیابان هویزه شرقی، پلاک 20، طبقه دوم، واحد 6