شاید تا حالا وقتی داری اینترنت گردی می کنی، با تبلیغات مزاحم یا پاپ آپ هایی مواجه شدی که وسط کار دست وپای تو رو می بندن. شاید اولش فکر کردی که این ها فقط تبلیغات معمولین، ولی اگر یه ذره دقیق تر نگاه کنی، ممکنه متوجه بشی که این ها یه جور بدافزار به اسم Adware هستند. Adware همونطور که از اسمش پیداست، یک بدافزار تبلیغاتیِ که می تونه به راحتی دستگاهت رو آلوده کنه و باعث دردسر بشه.حالا شاید بگی "خب، تبلیغات که دیگه یه چیزی عادیه!" و راستش هم همینه، ما به این تبلیغات اینترنتی عادت کردیم. اما وقتی بدونی که پشت خیلی از این تبلیغات ممکنه یه بدافزار پنهان شده باشه، دیگه اوضاع فرق می کنه! تو این مقاله قراره بهت بگیم چطور از شر Adware خلاص بشی، همچنین به سوالات و مشکلات رایجی که ممکنه تو این زمینه داشته باشی، پاسخ می دیم. پس با ما همراه باش.

Adware یعنی چی؟

Adware یه جور بدافزاره که به طور پنهانی توی دستگاهت نصب میشه و بدون اجازت تبلیغات مختلف رو بهت نشون می ده. بیشتر اوقات، این بدافزار از طریق نرم افزارهای رایگان (که خیلی هاشون به نظر بی خطر میان) یا حتی سایت های مشکوک وارد دستگاهت می شه. ممکنه فکر کنی "خب تبلیغات که چیزی نیست، فقط یه بنر یا پاپ آپ دیگه!" اما اصل قضیه خیلی پیچیده تر از اینه.

Adware هدفش اینه که تبلیغات مزاحم رو هر جا که بشه بهت نشون بده، ولی این تنها مشکلش نیست. این بدافزار می تونه اطلاعات شخصیت رو به سرقت ببره، عملکرد دستگاهت رو کاهش بده یا حتی از نرم افزارهایی که بهش دسترسی پیدا می کنه برای مقاصد بد دیگه ای استفاده کنه. مثلاً ممکنه بدون اینکه خودت متوجه بشی، اطلاعات وب گردی یا عادات خریدت رو جمع آوری کنه و به تبلیغ دهندگان بفروشه.

هر وقت دیدی تبلیغات ناخواسته زیادی ظاهر می شه یا سیستم به طور ناگهانی کند می شه، باید شک کنی و سریعاً اقدام کنی.

تاریخچه و تکامل Adware

تا حالا به این فکر کردی که اولین بار چطور ایده تبلیغات اینترنتی به ذهن توسعه دهنده ها رسید؟ ابتدا که همه چیز خیلی ساده بود، تبلیغات آنلاین صرفاً برای این ساخته شده بودن که از سایت ها درآمدزایی بشه. فقط یه بنر یا پاپ آپ کوچیک می دیدی که شاید تو ذهنت هیچ مشکلی نداشت، چون یه جورایی بخشی از فضای اینترنت بود.

اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، این تبلیغات ساده دیگه به همون شکل باقی نموندن. کم کم، این تبلیغات شروع کردن به پنهان شدن توی بدافزارهایی به اسم Adware. دیگه این تبلیغات فقط مزاحم نیستن، بلکه می تونن امنیت دستگاهت رو هم تهدید کنن. یعنی ممکنه وقتی مشغول استفاده از اینترنتی، این بدافزارها وارد دستگاهت بشن و از یه تبلیغ ساده شروع بشه، اما بعدش ممکنه به سرقت اطلاعات شخصیت یا کاهش عملکرد دستگاهت منتهی بشه.

این تغییرات به این دلیل اتفاق افتاد که تکنولوژی پیشرفت کرد و توسعه دهنده ها شروع کردن به استفاده از روش های پیچیده تری برای نمایش تبلیغات. به همین دلیل هم Adware به یک تهدید جدی تبدیل شد که بیشتر از اینکه فقط مزاحم باشه، می تونه به امنیت و حریم خصوصیت آسیب بزنه.

چطور Adware وارد دستگاهت می شه؟

یکی از اصلی ترین راه هایی که Adware می تونه وارد دستگاهت بشه، نصب نرم افزارهای رایگانه. خیلی از نرم افزارهایی که به راحتی دانلود می کنی و به نظر بی خطر میان، ممکنه همراه با Adware نصب بشن. این یعنی وقتی یه برنامه رو دانلود می کنی، یه بدافزار تبلیغاتی هم ممکنه پشت صحنه وارد دستگاهت بشه بدون اینکه خودت متوجه بشی.

این نرم افزارها که بهشون "دورگه" می گن، یعنی به غیر از کاربرد اصلی ای که دارن، به طور پنهانی تبلیغات مزاحم رو هم وارد دستگاهت می کنن. در واقع، این برنامه ها چیزی بیشتر از چیزی که می بینی هستن و معمولاً برای درآمدزایی، تبلیغات مزاحم رو توی سیستم تو به نمایش می ذارن. پس دفعه بعدی که می خوای نرم افزار رایگانی دانلود کنی، حتماً به این نکته توجه کن که آیا چیزی اضافه بهش داره که ممکنه دستگاهت رو آلوده کنه!

علائم و نشانه های Adware

خیلی از افراد اصلاً متوجه نمی شن که Adware به دستگاهشون وارد شده، چون این بدافزار معمولاً به صورت پنهانی عمل می کنه. اما خوشبختانه چند تا علامت هست که می تونه بهت بگه دستگاهت آلوده شده. اینجا چند تا نشونه رو برات می گم:

• تبلیغات مزاحم و پاپ آپ ها: اگه توی مرورگر خودت مدام تبلیغات و پاپ آپ های عجیب غریب می بینی که خود به خود باز می شن، احتمالاً Adware وارد دستگاهت شده.
• کاهش سرعت سیستم یا مرورگر: اگه حس کردی که سیستم یا مرورگرت به شدت کند شده و دیگه مثل قبل راحت نمی چرخه، این می تونه یه نشونه از حضور Adware باشه. این بدافزارها منابع سیستم رو مصرف می کنن و باعث کند شدن می شن.
• باز شدن خودکار صفحات وب مشکوک: اگه صفحات وب یا تب هایی به طور خودکار باز می شن که اصلاً قصد باز کردنشون رو نداشتی، بدون که این یکی دیگه از نشونه های بارز Adware هست.
• تبلیغات مرتبط با جستجوهای شما: وقتی تبلیغاتی رو می بینی که دقیقاً مرتبط با چیزهایی که سرچ کردی هستن، این یعنی Adware داره رفتار تو رو زیر نظر می گیره و به اون تبلیغات خاص هدایتت می کنه.

اگه این نشونه ها رو توی دستگاهت دیدی، وقتشه که جدی تر به قضیه فکر کنی و سریعاً اقدام کنی تا از شرش خلاص بشی!

چطور از Adware جلوگیری کنیم؟

برای اینکه دستگاهت رو از دست Adware نجات بدی و جلوی ورودش رو بگیری، چند تا راهکار ساده و کاربردی هست که می تونه خیلی به کمکت بیاد:

• نصب نرم افزارهای ضد بدافزار معتبر: این نرم افزارها مثل سپر محافظ برای دستگاهت عمل می کنن. اگه یه ضد بدافزار خوب نصب کنی، می تونه به طور مداوم دستگاهت رو چک کنه و از ورود Adware به دستگاهت جلوگیری کنه.
• مراقب دانلود نرم افزارهای رایگان باش: همیشه قبل از اینکه یه نرم افزار رایگان دانلود کنی، اول نظرات کاربران رو بخون. خیلی وقت ها نرم افزارهایی که به ظاهر مفید و بی خطرن، ممکنه به همراه خودشون نرم افزارهای اضافی یا تبلیغات پنهانی داشته باشن. پس حتماً چک کن که آیا چیزی اضافی دانلود می کنی یا نه.
• مرورگر خودت رو به روز نگه دار: مرورگرها هم مثل هر نرم افزار دیگه ای نیاز به به روزرسانی دارن. با به روزرسانی مرتب مرورگر، می تونی از آسیب پذیری ها و درهای باز برای ورود بدافزارها جلوگیری کنی و همیشه از امنیت بیشتری برخوردار باشی.

اگه این چند تا کار رو رعایت کنی، خیلی راحت می تونی از دستگاهت در برابر Adware و خیلی از بدافزارهای دیگه محافظت کنی!

آیا باید نرم افزارهای ضد Adware استفاده کنیم؟

بله، حتماً! استفاده از نرم افزارهای ضد Adware می تونه خیلی مفید باشه. این نرم افزارها بهت کمک می کنن که تبلیغات مزاحم رو شناسایی کنی و از تهدیدات پنهانی که ممکنه پشت این تبلیغات باشه، دوری کنی. با این برنامه ها دیگه نگران نمی شی که یه بدافزار توی سیستمت نفوذ کنه و دلت آسوده تر می شه.

برای این کار، برنامه هایی مثل Malwarebytes یا AdwCleaner گزینه های خوبی هستن. این ها به طور خاص برای شناسایی و حذف Adware طراحی شدن و به راحتی می تونن دستگاهت رو از هر گونه تبلیغات آزاردهنده و بدافزار پاک کنن. برنامه هایی مثل این ها می تونن به طور مداوم سیستم رو اسکن کنن و از ورود هرگونه تهدید جلوگیری کنن.

سوالات متداول

1. Adware چطور می تواند بر روی سیستم من تاثیر بگذارد؟

Adware می تونه سرعت سیستم رو پایین بیاره، منابع رو زیاد مصرف کنه و تبلیغات آزاردهنده ای رو نشون بده. توی بعضی موارد، ممکنه اطلاعات شخصی و مالیت رو هم به سرقت ببره.

2. چطور می توانم از Adware خلاص شوم؟

برای خلاص شدن از Adware، باید از نرم افزارهای ضد بدافزار معتبر استفاده کنی و مرورگر خودت رو از هر برنامه مشکوک پاک کنی.

3. آیا Adware همیشه خطرناک است؟

نه همیشه، ولی در بیشتر موارد می تونه باعث مشکلات امنیتی بشه و عملکرد سیستم رو کاهش بده.

4. آیا Adware می تواند روی گوشی موبایل هم تاثیر بگذارد؟

بله، Adware می تونه از طریق برنامه های موبایل هم وارد بشه و تبلیغات مزاحم رو روی گوشیت نمایش بده.

5. آیا نرم افزارهای رایگان همیشه Adware دارند؟

نه، اما برخی از نرم افزارهای رایگان ممکنه همراه با Adware نصب بشن. همیشه قبل از دانلود، نظرات کاربران رو بررسی کن.

جمع بندی

Adware یکی از تهدیدهای بزرگ دنیای دیجیتال هست که می تونه مشکلات زیادی برای سیستمت ایجاد کنه. از کاهش سرعت گرفته تا نمایش تبلیغات مزاحم و حتی در مواردی، سرقت اطلاعات شخصی و مالی. اما خوشبختانه راه های زیادی برای جلوگیری از ورود Adware وجود داره! با رعایت چند تا نکته ساده، می تونی دستگاهت رو از این بدافزارها محافظت کنی. مثلاً استفاده از نرم افزارهای ضد بدافزار معتبر، مراقب دانلود نرم افزارهای مشکوک بودن و همیشه مرورگر و سیستمت رو به روز نگه داشتن، می تونه کمک بزرگی باشه.

حالا که به خوبی با Adware آشنا شدی و اطلاعات خوبی پیدا کردی، نوبت به تو می رسه! تا حالا با این بدافزار برخورد کردی؟ چطور از شرش خلاص شدی؟ یا شاید هنوز سوالاتی داری که به ذهنت رسیده. خوشحال می شیم نظرات و تجربیاتت رو با ما به اشتراک بذاری و اگر سوالی داشتی، بپرس تا بیشتر کمکت کنیم!